Vijftien jaar geleden klonk duurzaamheid nog als een modewoord, maar inmiddels weet Roy Tervooren wel beter. Als directeur van GMT Benelux ontdekte hij welke mogelijkheden er ontstaan zodra je het kortetermijndenken loslaat. "Verdienmodellen kunnen heel anders gaan worden."

Voor Tervooren begon de omslag in 2010. Hij zat net een jaar bij GMT en raakte in gesprek met een belangrijk Nederlands bedrijf die duurzaamheid al heel serieus nam. "Ze maakten duidelijk dat wij daar op ons gebied ook bij konden helpen. Dat zette me aan het denken. Is het vertrouwde ontwerp eigenlijk wel zo slim? Op welke manier kun je grondstoffen zolang mogelijk blijven gebruiken, in plaats van Groenland of Alaska te ontginnen? Als je je er op die manier in verdiept, zie je dat er veel meer mogelijkheden zijn dan je in eerste instantie dacht."

Kleine acties hebben groot effect

Vaak wordt er nog te simpel gedacht over duurzaamheid, vertelt Tervooren. "Mensen tellen bijvoorbeeld het aantal zonnepanelen, puur om een checklist af te werken. Ik ga dan graag de discussie aan. Zelf kiezen wij bewust juist geen zonnepanelen. We zouden namelijk in de knoei komen met de dakconstructie en verzekering, terwijl er talloze andere manieren zijn om te verduurzamen. Denk aan bewuster omgaan met de verwarming op kantoor. Of neem videobellen: we hebben daar onze kilometers door kunnen halveren. Zulke kleine dingen kunnen uiteindelijk een groot effect hebben."

Tervooren maakt zich zorgen om de roofbouw die er wereldwijd op grondstoffen wordt gepleegd, maar dat is niet de enige reden om verduurzaming hoog op te nemen. "Er wordt nog veel te vaak naar de aanschafprijs gekeken. Je kunt wel de goedkoopste trein of metro kopen, maar die kan vele malen duurder uitpakken als hij ongepland naar de werkplaats moet en onderdelen niet beschikbaar blijken te zijn. Zo'n situatie krijg je bij bedrijven die duurzaamheid niet hoog in het vaandel hebben staan."

Cultuuromslag

De cultuuromslag bij GMT werpt duidelijk zijn vruchten af. Zo kon er in 2022 een doordacht plan gepresenteerd worden aan een groot vervoersbedrijf. "We waren een uitzondering met onze ideeën over duurzaamheid", zegt Tervooren. "Als een tram, trein of metro dertig jaar mee moet gaan, bouwen wij onderdelen die daar op aansluiten. Wij helpen de klanten bijvoorbeeld om een inschatting te maken hoe lang dempers nog meegaan. Zo voorkomen we dat ze te vroeg gewisseld worden. Het moet heel eenvoudig zijn om ze te upgraden. Dat kan door nieuwe te plaatsen, of door onderdelen gedeeltelijk of geheel opnieuw op te bouwen, zoveel mogelijk van hetzelfde materiaal."

Ook grote high tech-bedrijven gaan graag mee in zulke duurzaamheidsinnovaties. "Belangrijke delen van machines bestaan nu al uit onderdelen die in eerdere machines hebben gezeten", zegt Tervooren. "Maar bij het transport ontstaan er nog problemen. We merkten dat bepaalde dempers te lang werden hergebruikt. Dat betekent dat zo'n peperdure machine beschadigd aankomt. Het liefst wil je dus weten hoe lang een trillingsdemper al in roulatie is. We beseften dat wij daar in de productiefase al rekening mee konden houden. Een belangrijke verandering: we willen die dempers namelijk niet meer op prijs verkopen, maar op levensduur."

"De verdienmodellen kunnen wereldwijd heel anders gaan worden", denkt de GMT-directeur. "Concurreren op prijs wordt veel minder belangrijk. Je kijkt niet naar wat je vandaag of het komende jaar uitgeeft, maar denkt na over de komende tien jaar en wat je na die tijd nog over hebt. Je legt feiten op tafel in plaats van te werken vanuit aannames en gevoelens. De conclusie is simpel: door je lifecycle te vergroten, bespaar je uiteindelijk kosten. We helpen graag mee om mensen dat inzicht te geven. Want met z'n allen kunnen we een belangrijk verschil maken."